Rotterdam heeft een rijke historie en die is uiteraard onuitputtelijk. Iedere dag opnieuw wordt het verleden aangevuld met tal van kleine feiten. Via beeld en tekst voegen zij iets toe aan onze gemeenschappelijke (contemporaine) geschiedenis. Journalisthistoricus Joris Boddaert beschrijft iedere zondag in deze rubriek een Rotterdamse foto. Meestal is het fotografisch beeld onbekend en van langer geleden.
Reacties: [email protected]

IJsfabrikant J. Gijzen

Dinsdag 1 augustus 1893 is de eerste dag dat scheikundige dr. Anske Lam zijn eigen kamer in het Openbaar Slachthuis aan de Boezemstraat binnenstapt. Lam heeft van de Gemeente Rotterdam de opdracht gekregen een Keuringsdienst van Voedingsmiddelen op te zetten. Hij gaat enthousiast van start. In het laatste kwartaal van 1893 worden 353 monsters voedingsmiddelen onderzocht en waarvan 42 procent ondeugdelijk wordt verklaard, een teken dat er nog heel wat werk te verzetten valt.

Met deze krachtige woorden open ik mijn jubileumboek ‘Keuringsdienst van Waren Rotterdam 1893-1993’. De Rotterdamse Keuringsdienst was de eerste in het land. Hij wordt in 1918 ‘toonaangevend’ genoemd. Ik schreef mijn boek in 1993 binnen zes maanden, en wel voor een groot gedeelte in het gebouw van de Keuringsdienst aan de Baan. Ik kan dus getuigen dat er indertijd serieus en hard gewerkt word door zo’n zeventig medewerkers.

In het archief van de Keuringsdienst ontdekte ik deze prijsfoto, die gedurende de oorlog werd genomen op een kaal veldje vlakbij de Binnenweg, zoals de Oude Binnenweg tot 1977 heette. Wij zien een keurmeester die vermoedelijk een flinke schep ijs vergaart voor nader onderzoek. De ijsverkoper, met de hand in zijn zij, kijkt gelaten toe. Het ijswagentje met het grappige dak toont fraai. ‘Weest wijs, koopt hier uw ijs!’ lezen wij.

Het schepijs is afkomstig van roomijsfabrikant J. Gijzen. Hij was van vóór 1920 tot begin jaren ’40 gevestigd aan de Binnenweg nr. 90a. Wellicht was het Gijzen zelf die daar staat. In ieder geval heeft mevrouw Gijzen in 1946 het ijswagentje met de standplaatsvergunning Binnenweg in 1946 overgedaan aan de toen 26-jarige Gerard Thoonsen, die in 1981 – inmiddels in loondienst bij Van den Avort – zijn 35-jarig ijscomanschap vierde.

Wij zien op de achtergrond het bekende pand van winkelier M. Klarenbeek. Deze was in 1940 met zijn allerhande nering in de Kalverstraat weggebombardeerd en in 1941 aan de Binnenweg 102 opnieuw begonnen. Het pand markeerde lange tijd de brandgrens. De foto bezit ik nog steeds. Het wordt tijd dat ik die overdraag aan het Stadsarchief. Zodra de Corona ons niet langer teistert, spoed ik mij naar de Hofdijk.